RAY MONK
ΛΟΥΝΤΒΙΧ ΒΙΤΓΚΕΝΣΤΑΪΝ
ΤΟ ΧΡΕΟΣ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΟΦΥΪΑΣ
1:ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΣΡΙ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ
<<Γιατί να λέει κανείς την αλήθεια, όταν τον συμφέρει το ψέμα;>>.
...
Το βιβλίο αποτελείτε από δύο μέρη: το <<βιολογικο-ψυχολογικό>> και το <<νοητικό-φιλοσοφικό>>. Στο πρώτο ο Weininger προσπαθει να αποδείξει ότι όλοι οι άνθρωποι είναι βιολογικώς αμφισεξουαλικοί, είναι μίγμα αρσενικού και θηλυκού. Μόνο οι ανάλογίες δημιουργούν τη διάκριση και έτσι εξηγεί και την ύπαρξη των ομοφυλοφίλων, οι οποίοι είναι είτε θηλυκοί άνδρες είτε αρσενικές γυναίκες. Το επιστημονικό μέρος του βιβλίου τελειώνει με ένα κεφάλαιο για τις <<Χειραφετημένες γυναίκες>>, όπου ο Weininger κάνει χρήση θεωρείας πέρι αμφισεξουαλικότητας για να στραφεί κατά του φεμινιστικού κινήματος: <<Οι απαιτήσεις της γυναίκας για απελευθέρωση και οι προσπάθειες της γι' αυτήν είναι ευθέως ανάλογες της δόσης ανδρισμού που κουβαλάει μέσα της>>, υποστηρίζει. Οι γυναίκες αυτές είναι λοιπόν κατά κανόνα λεσβίες και σε τέτοιους στέκουν πιο ψηλα στην κλίμακα από τις άλλες γυναίκες. Αυτές οι αρσενικές γυναίκες πρέπει να αποκτήσουν την ελευθερία τους, αλλά θα ήταν μεγάλο λάθος ν' αφήσουν την πλειονότητα των γυναικών ν' ακολουθήσει το παράδειγμα τους.
Το δεύτερο, και πολύ μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου πραγματεύεται τον Άνδρα και τη Γυναίκα, όχι ως βιολογικές κατηγορίες, αλλά ως <<ψυχολογικούς τύπους>>, κάτι σαν τις ιδέες του Πλάτωνα. Εφόσον οι πραγματικοί άνδρες και οι πραγματικές γυναίκες είναι μίγματα αρσενικού και θηλυκου, ο Άνδρας και η Γυναίκα δεν υπάρχουν παρά μόνον ως Πλατωνικές Ιδέες. Ωστόσο, ψυχολογικά, όλοι είμαστε άνδρες ή γυναίκες. Περιέργως, ο Weininger υποστηρίζει ότι, ενώ είναι δυνατόν να είναι κανείς βιολογικά άνδρας και ψυχολογικά γυναίκα, το αντίστροφο αδύνατο. Έτσι, ακόμη και οι χειραφετημένες, λεσβίες, γυναίκες είναι ψυχολογικά γυναίκες. Συνεπώς, όσα ο Weininger λεεί για τη <<Γυναίκα>> ισχύουν για όλες τις γυναίκες και μερικούς από τους άνδρες.
Η ουσία της Γυναίκας,λεεί, βρίσκεται στο ότι είναι πλήρων απορροφημένη από το σεξ. Δεν είναι τίποτα άλλο παρά σεξ. Είναι η προσωποποίηση της σεξουαλικότητας. Ενώ οι άνδρες ελέγχουν τα γεννητικά τους όργανα, <<η γυναίκα ελέγχεται από τα γεννητικά της όργανα>>. Το θηλυκό το απασχολούν αποκλειστικώς τα σεξουαλικά, ενώ το αρσενικό ενδιαφέρεται και για πολλά άλλα θέματα, όπως ο πόλεμος, ο αθλητισμός, οι κοινωνικές υποθέσεις, η φιλοσοφία και η επιστήμη, οι επιχειρήσεις και η πολιτική, η θρησκεία και η τέχνη. O Weininger δημιουργεί μια περίεργη γνωσιοθεωρεία για να εξηγήσει τις θέσεις του, μια θεωρία που στηρίζεται στην έννοια της <<ενάδος>>[<>]. Η ένας είναι ενα ψυχικό δεδομένο πού δεν έχει ακόμη γίνει ιδέα.
....
Ως συμπλήρωμα της ψυχολογικής έρευνας για τη γυναίκα ο Weininger συνέγραψε κι ένα κεφάλαιο για τον Ιουδαϊσμό. Σ' αυτό υποστηρίζει ότι και ο Εβραίος είναι μια πλατωνική ιδέα, ένας ψυχολογικός τύπος, και υπάρχει η δυνατότητα (ή ο κίνδυνος) αυτός ο τύπος να εμφανιστεί σε οποιονδήποτε άνθρωπο, << μόνο όμως στους Εβραίους έχει γίνει πραγματικότητα με τον πλέον πρόδηλο τρόπο>>. Ο Εβραίος είναι <<κορεσμένος από θηλυπρέπεια [...] ο αρρενωπός Εβραίος είναι περισσότερο θηλυπρεπης κι από τον θηλυπρεπέστερο Άριο>>. Ο Εβραίος, όπως και η Γυναίκα, έχει πολύ ανεπτυγμένο το ένστικτο του ζευγαρώματος. Δεν έχει κατανοήσει τη σημασία της ατομικότητας, αλλά έχει αναπτύξει ιδιαιτέρως το ένστικτο της συντήρησης της ράτσας του. Ο Εβραίος δεν έχει καμία αίσθηση του καλού και του κακού. Δεν έχει ούτε ψυχή. Είναι αφιλοσόφητος και βαθία άθρησκος (η ιουδαϊκη θρησκεία είναι <<απλώς μια ιστορική παράδοση>>). Ιουδαϊσμός και χριστιανισμός είναι αντίθετη: Ο δεύτερος είναι << η ύψιστη έκφραση της ύψιστης πίστης>>, ενώ ο πρώτος είναι <<το άκρον άκρον της δειλίας>>. Ο Χριστός ήταν ανώτερος απ' όλους τους ανθρώπους, στο μέτρο που <<νίκησε στο πρόσωπο του τον ιουδαϊσμό, τη μέγιστη άρνηση, δημιουργώντας τον χριστιανισμό, την ισχυρότερη κατάφαση και το άκρον αντίθετο του εβραϊσμου>>.
Ο ίδιος ο Weininger ήταν και Εβραίος και ομοφυλόφυλος (συνεπώς ανήκε στον θυλικό ψυχολογικό τύπο), και η ιδέα ότι η αυτοκτονία του ήταν, κατά κάποιο τρόπο, μια <<λύση>>, μπορούσε εύκολα να ενσωματωθεί στις πιο χυδαίες αντισημιτικές και μισογύνικες αντιλήψεις. Λέγεται, λ.χ., ότι ο Hitler είπε κάποτε:<<Ο Dietrich Eckhart μου είπε ότι σε όλη τη ζωή του, γνώρισε μόνο ένα καλό Εβραίο: Τον Otto Weininger, ο οποίος αυτοκτόνησε την ίδια μέρα που κατανόησε ότι ο Εβραίος ζει από την παρακμή των ανθρώπων>>. Το γεγονός ότι στη Βιέννη του καιρού εκείνου ήτνα βαθία ριζωμένος ο φόβος για τη χειραφέτηση της γυναίκας και ειδικά των Εβραίων, εξηγεί μέχρι ενός βαθμού την τεράστια επιτυχία του βιβλίου. Αργότερα θα αποτελούσε βολικό υλικό για τις ραφιοφωνικές εκπομπές της ναζιστικής προπαγάνδας.
...
Η συνείδηση της μεγαλοφυϊας είναι εκείνη που απέχει περισσότερο από το στάδιο των ενάδων. <<Έχει τη μεγαλύτερη και πιο κρυστάλλινη διαύγεια και διακριτική ικανότητα>>. Ο μεγαλοφυής έχει την πιο ανεπτυγμένη μνήμη, τη μεγαλύτερη ικανότητα να διατυπώνει σαφές κρίσεις και, ως εκ τούτου, την πιο εκλεπτυσμένη αίσθηση ως προς τον διαχωρισμό του αληθούς από το ψεύδος και του καλού από το κακό. Κατά βάσιν, λογική και ηθική είναι ένα και το αυτό: <<Δεν είναι τίποτα περισσότερο από το χρέος μας απένατι στον εαυτό μας>>. Η μεγαλοφυϊα <<είναι η ανώτερη ηθική και αποτελεί, κατά συνέπειαν, το καθήκον όλων μας>>
Ο Άνδρας δεν γεννιέται με ψυχή αλλα με την δυνατότητα να την αποκτήσει. Για να την ενεργοποιήσει αυτή τη δυνατότητα πρέπει να ανζητήσει και να βρει τον πραγματικό, ανώτερο εαυτό του και να ξεφύγει από τοα στενά όρια του(μη πραγματικού) εμπειρικού εαυτού του. Ένας δρόμος που μπορεί να μας οδηγήσει στην αυτοανακάλυψη είναι ο έρωτας, μέσω του οποίου <<πολλοί άνδρες φτάνουν να γνωρίζουν για πρώτη φορά την αληθινή τους φύση και ν' αποκτούν την πεποίθηση ότι έχουν ψυχή>>.
Στον έρωτα, ο άνδρας αγαπάει μόνο τον εαυτό του. Όχι τον εμπειρικό του εαυτό, τις αδυναμίες και τις χυδαιότητες του, τα μειονεκτήματα και τη μικρότητα που δείχνει προς τα έξω. Αγαπάει όλα εκείνα που θα ήθελε να είναι, όλα εκείνα που θα έπρεπε να είναι. αγαπάει την πιο ειλιρινη, βαθιά, διανοητή φύση του, η οποία είναι ελεύθερη από όλα τα δεσμά της αναγκαιότητας, από κάθε γήινη πρόσμιξη.
...
Ο έρωτας για μια γυναίκα -μολονότι μπορεί να δώσει στον άνδρα μια γεύση της ανώτερης φύσης του- είναι αργά ή γρήγορα καταδηκασμένος να οδηγήση είτε σε δυστυχία( αν αποκαλυφθεί η αναξιότητα της γυναίκας) είτε σε ανηθικότητα(αν το ψέμα για την τελειότητα της δεν αποκαλυφθεί). Ο μόνος έρωτας που διατηρεί την αξία του είναι:<<ο έρωτας για το απόλυτο, για την ιδέα του Θεού>> .
Η επιβίωση του ανθρώπινου γένους δεν ενδιαφέρει την λογική. Όποιος βοηθάει την ανθρωπότητα να επιζήσει συντελεί στη διάσωση του προβλήματος και της ενοχής, του μοναδικού προβλήματος και της μοναδικής ενοχής.
...
