Leon Tolstoi
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1
Σε κάποιες περιόδους της ύπαρξης των ανθρώπινων κοινωνιών,φτάνει η στιγμή που η θρησκεία απομακρύνεται απο το βασικό της νόημα, και κατόπιν παρεκκλίνει ακόμα περισσότερο μέχρι που χάνει κάθε επαφή με αυτό.Στο τέλος,το νόημα της απολιθώνεται στις ήδη καθιερωμένες μορφές και τότε αρχίζει να επηρεάζει ολοένα και λιγότερο τις ζωές των ανθρώπων.
...
Και έτσι οι μορφωμένοι άνθρωποι του καιρού μας υποστηρίζουν επίσης ότι,εφόσον η επιστήμη έχει αποδείξει ότι το ξύλο και η πέτρα δεν μπορούν να έχουν ψυχή, ότι οι πεθαμένοι πρόγονοί μας δεν μπορούν πλέο να βιώσουν αυτά που βιώνουν οι ζωντζνοί, και ότι τα φυσικά φαινόμενα μπορούν να εξηγηθούν με βάση φυσικά αίτια, η ανάγκη για θρησκεία έχει εξαλειφθεί, μαζί με όλου αυτούς τους περιορισμούς που έχουν σταθεί εμπόδιο στους ανθρώπους ως αποτέλεσμα θρησκευτικών πεποιθήσεων. Σύμφωνα με την άποψη αυτών των μορφομένων ανθρώπων, υπήρξε μια περίοδος άγνοιας: η θρησκευτική περίοδος, την οποία η ανθρωπότητα άφησε πίσω της εδώ και πολύ καιρό,διατηρώντας μόνο περιστασιακά κάποιες αταβίστικες ενδείξεις της ύπαρξης της. Κατόπιν ακολούθησε μια μεταφυσική περίοδος, η οποία επίσης ξεπεράστηκε. Σήμερα εμείς, οι φωτισμένοι άνθρωποι, ζούμε στην επιστημονική περίοδο, σε μια εποχή θετικήε επιστήμης που θα αντικαταστήσει τη θρησκεία και θα οδηγήσει την ανθρωπότητα στην ύψιστη ανάπτυξη η οποία ήταν ανέφικτη όσο υποτασσόταν στις δεισιδεμονίες των θρησκευτικών διδασκαλιών.
Στις αρχές το έτους 1901, ο φημισμένος Γάλλος λόγιος Berthelot σε μια ομιλεία του πληροφορούσε το ακροατήριο του ότι η εποχή της θρησκείας έχει περάσει και ότι πρέπει τώρα να αντικατασταθει από την επιστήμη.
Στην ομιλία του ο κ. Berthelot λέει ότι προηγουμένως υπήρχαν δυο αρχές που κινητοποιούσαν την ανθρώπινη κοινωνία: η δύναμη και η θρησκεία. Σήμερα αυτές οι αρχές έχουν καταστεί περιττές, γιατί έχει αντικαταστήσει η επιστήμη.
...
Όμως, από τη στιγμή που στην πραγματικότητα δεν υπάρχει τέτοια επιστήμη, αλλα αυτό που αναφέρεται ως επιστήμη είναι ένα σύνολο τυχαίων και εντελώς ασύνδετων γνώσεων που συνήθως είναι παντελώς άχρηστές και αποτυγχάνουν να παρουσιάσουν την αδιαμφισβήτητη αλήθεια ενώ πολύ συχνά παρουσιάζουν τις πιο χονδροειδείς πλάνες, οι οποίες εμφανίζονται ως αλήθεια σήμερα για να διαψευστούν αύριο, είναι προφανές ότι αυτό που παρουσιάζει ο κ. Berthelot ως υποκατάστατο της θρησκείας δεν υπάρχει.
...
<<Η θρησκεία είναι ξεπερασμένη• η πίστη σε οτιδήποτε άλλο εκτός την επιστήμη δείχνει άγνοια. Η επιστήμη θα φρόντιζε για όλα όσα χρειαζόμαστε και χρειαζόμαστε μόνο την επιστήμη για να μας καθοδηγεί στη ζωή>>. Αυτά λένε οι ίδιοι οι επιστήμονες, όπως και κάποιοι άνθρωποι από τις μάζες οι οποίοι,παρότι δεν έχουν επιστημονική μόρφωση, εμπιστεύονται τους επιστήμονες και συμμερίζονται την πεποίθηση τους ότι η θρησκεία είναι μια ξεπερασμένη δεισιδαιμονία και ότι χρειαζόμαστε μόνο την επιστήμη για να μας καθοδηγεί στη ζωη: με άλλα λόγια ότι δεν χρειαζόμαστε απολύτως τιποτα, γιατί η επιστήμη, αφού ο σκοπός της είναι να ερευνά όλα όσα υπάρχουν, δεν μπορει να γίνει οδηγός της ανθρώπινης ζωής.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2
...(Λέω λογικό ον γιατί ένας άλογος άνθρωπος μπορεί να ζεί χωρίς θρησκεία,όπως ζουν τα ζώα).Ένα λογικό ον ζει χωρίς θρησκεία γιατί είναι η μόνη που του παρέχει την ουσιαστική καθοδήγηση για το τι πρέπει να κάνει πρώτα και τι στη συνέχεια....Κάθε ζώο καθοδηγείται στη συμπεριφορά του εξετάζοντας τα άμεσα αποτελέσματα των πράξεων του (συμπεριφορά διαφορετική απο αυτή στην οποία το ωθεί η απλή ανάγκ να ικανοποιήσει τις επιθυμίες του)...Η διαφορά ανάμεσα στον άνθρωπο και το ζώο είναι ότι οι γνωστικές ικανότητες του ζώου περιορίζονται σε αυό που ονομάζουμε ένστικτο, ενώ η βασική γνωστική ικανότητα του ανθρώπου είναι η λογική....Ο λογικός άνθρωπος, ακόμα κι αν δεν το ξέρει, αισθάνεται ότι στα σημαντικότερα ζητήματα της ζωής δεν μπορούν να καθοδηγηθεί από τις προσωπικές παρορμήσεις, ούτε απο την εξεταση των άμεσων συνεπειών των πράξεων του....Υπάρχει ένας θρύλος για έναν άγγελο ο οποίος κατέβηκε στη γη, μπήκε στο σπίτι μιας θεοφοβούμενης οικογένειας και σκότωσε ένα μωρό που βρισκόταν στη κούνια του. Όταν τον ρώτησαν γιατί το έκανε, εξήγησε ότι το παιδί θα γινόταν ο μεγαλύτερος παλιάνθρωπος και θα έφερνε δυστυχία στην οικογένειά του....
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3
Με αυτόν τον τρόπο γινόταν πάντοτε και κατανοητή η θρησκεία απο ανθρώπους που δεν τους λείπει η ικανότητα της ανώτερης (δηλαδη θρησκςυτικής) συνείδησης, η οποία ξεχωρίζει τον άνθρωπο απο τα ζώα. Ο παλαιότερος και συνηθέστερος ορισμός της λέξης θρησκείας (religare, δένω) είναι ακόλουθος: θρησκεία είναι ο δεσμός μεταξύ ανθρώπου και Θεού...
παρόμοιο νόημα στη θρησκεία όταν αναγνωρίζουν ότι η βάση της θρησκείας είναι η συνείδηση που έχει ο άνθρωπος ότι εξαρτάτε απο το Θεό.
...
Και πάλι, εαν η θρησκεία δεν συνδέει τον άνθρωπο με το άπειρο ον, δεν είναι θρησκεία.
...
<<Αληθινή θρησκεία είναι εκείνη η σχέση που δημιουργεί ο άνθρωπος με τον άπειρο κόσμο γύρο του, η οποία βρίσκεται σε συμφωνία με τη λογική και τη γνώση, συνδεεί τη ζωή του ανθρώπου με αυτό το άπειρο και καθοδηγεί τις πράξεις του>>.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4
...